info@judaica-zwolle.nl
Stichting Judaica Zwolle
Jodenvervolging in 12 portretten

Ans werd van kamp naar kamp gesleept - Portret van een twintiger

 

Naam: Annie Troostwijk-Hijmans
Roepnaam: Ans
Geboren: Amsterdam 29 september 1917
Overleden: Volgens officiële bronnen Sobibor 13 maart 1943
Overleden: Werkelijk Trawniki 7 januari 1944

Beroep: Kantoorbediende
Burgerlijke staat: Gehuwd
Laatste woonadres in Zwolle: Bilderdijkstraat 13 (nu 49)

Ans werd van kamp naar kamp gesleept



Ans met haar Zwolse schoonfamilie.
Menno en Ans staan links achter
.




Kaart van de belangrijkste concentratiekampen
van de nazi's
.




Vrouwen en kinderen in het kamp bij Trawniki
sorteren aardappels (tekening van Joseph Richter,
een ooggetuige)
.


Ans Hijmans werd in 1917 geboren te Amsterdam. Op 4 juli 1940, in het begin van de oorlog, trouwde zij in Amsterdam met Menno Troostwijk uit Zwolle. Het paar ging in augustus 1941 wonen in de Bilderdijkstraat in Zwolle. Menno werkte in de handel. Voor haar huwelijk was Ans kantoorbediende.

De Zwolse politie arresteerde Ans en Menno in de avond van 1 maart 1943. Het echtpaar was strafbaar, omdat het niet over een Sperre beschikte. Een dergelijk bewijs verleende een beperkt aantal Joden tijdelijk vrijstelling van deportatie wegens onmisbaarheid. Menno en Ans zouden zich min of meer verborgen hebben gehouden in hun eigen huis aan de Bilderdijkstraat. Dat kon omdat daar in juni 1942 ook Menno’s broer Maurits Troostwijk met zijn gezin was komen wonen. Maurits was als medewerker van het Joodse Ziekenhuis in Zwolle wel in het bezit van een Sperre.

Op 4 maart kwamen ze aan in het doorgangskamp Westerbork. Zes dagen later werden ze gedeporteerd naar het vernietigingskamp Sobibor. Omdat vrijwel iedereen direct na aankomst in Sobibor werd vergast, is – na de oorlog – de aankomstdatum vaak als officiële overlijdensdatum genomen. Zo ook bij Ans en Menno. Zij werden echter op het perron van Sobibor geselecteerd voor dwangarbeid. Ans werd met andere Nederlandse vrouwen via Majdanek doorgestuurd naar het werkkamp Alter Flugplatz in Lublin. De vrouwen moesten daar kleding en bezittingen van slachtoffers uit de vernietigingskampen klaar maken voor hergebruik. In oktober 1943 kregen de overlevenden uit deze groep werk in een jamfabriek in Milejow.

In die tijd braken in Sobibor en andere kampen opstanden uit. De Duitsers vermoordden daarop zo’n 42.000 Joden in kampen rond Lublin. Elf overgebleven Nederlandse vrouwen, onder wie Ans, werden vanuit Milejow naar Trawniki gebracht om het werkkamp daar na de moordpartij op te ruimen. Negen van hen hebben de oorlog overleefd. Ans echter niet. Zij is in Trawniki op 7 januari 1944 aan tuberculose gestorven. Na de oorlog vertelde een lotgenoot dat Ans in de kampen enorm behulpzaam was geweest voor de mensen om haar heen. Ook Menno overleefde niet. Hij werd na een periode van dwangarbeid doodgeschoten in Sobibor.

Niet alleen Ans, ook veel andere slachtoffers van de nazi’s werden van kamp naar kamp gesleept, waarbij velen bezweken.

Voor extra informatie bij dit portret klik hier.

Copyright: Stichting Judaica Zwolle 2016